Jaskinie z reguły kojarzą się nam z miejscami tajemniczymi, zagadkowymi, ciemnymi i mrocznymi, pełnymi krętych ścieżek i rozwidleń - i w takiej wersji bardzo często pojawiają się także w naszych snach. Typowy sen o jaskini wygląda następująco - znajdujemy się w ciemnej, chłodnej jaskini, nie mamy pojęcia, gdzie jest wyjście, chodzimy po jaskini po omacku, być może kierując się w stronę nikłego światła, które - mamy taką nadzieję - wyprowadzi nas na zewnątrz. Czasami, zagłębiając się w jaskinię, udaje nam się odkryć jej piękną tajemnicę, np. niesamowitą komnatę czy skarb, czasami zaś wręcz przeciwnie - znajdujemy w niej coś, co budzi nasze przerażenie i sprawia, że budzimy się z krzykiem...
Jaskinia, mroczne i niedostępne miejsce, jako tako interpretowana bardzo różnie. Z jednej strony może kojarzyć się z przestrzenią bezpieczną, ze schronieniem przed stresami i zmartwieniami, które trapią nas w ciągu dnia, do którego uciekamy w czasie snu, pragnąc powrotu do bezpieczeństwa i ochrony z czasów naszego życia płodowego. Z drugiej strony sen, w którym błądzimy w jaskini, jako tako sygnałem dla naszego życia psychicznego, że oto czas na przerwę w codziennej aktywności i doładowanie baterii, zwłaszcza jeżeli chodzi o aspekt emocjonalny naszej egzystencji. Na jaskinie pojawiające się w naszych pragnieniach sennych możemy też spojrzeć pod kątem naszego nieświadomego umysłu, który mogą one uosabiać. W końcu z reguły panuje w nich mrok, bez przewodnika czy jakiegoś źródła światła ciężko się tam poruszać i cokolwiek znaleźć w siatce zawiłych korytarzy. Ich poznawanie jako tako metaforą odkrywania własnego wnętrza. Jeżeli obawiamy się, że w ciemności czai się coś złego, może to znaczyć strach przed mroczną stroną naszej osobowości; z kolei znalezienie w jaskini czegoś niezwykłego może znaczyć, że doznajemy objawienia, które ma szansę zmienić nasze życie.
Freud interpretował wszelkie mroczne miejsca, do których wchodzimy lub z których wychodzimy, jako metaforyczne przedstawienia waginy - i w tym właśnie kontekście z pewnością zinterpretowałby sen o jaskini.
W interpretacji Junga jaskinia stanowi "mroczność i niedostępność nieświadomego umysłu". Dzięki jego poznawaniu, wysiłkowi włożonemu w odkrycie tajemnic, jakie ze sobą niesie, możemy przekonać się na swój temat zaskakujących rzeczy, poza tym poprawić swoje samopoczucie w codziennej egzystencji. .
Znaczenie snu o jaskini